Neden sunum hazırlarız?
1. İnsanlara fikirlerimizi anlatmak için
2. İnsanların fikirlerimizi anlaması için
İlk bakışta iki önerme de aynı noktaya çıkıyor gibi gelebilir ancak ikisi birbirinden çok farklı 2 yaklaşımı benimsiyor. Buna birazdan döneceğim.
Kurumsal hayatımızda sıklıkla gerçekleştirdiğimiz çalışmalardan birisi de sunum hazırlamak ve sunmak. Bu konuda yetkinlik sağlamayı hedefleyen etkili sunum teknikleri eğitimleri ise, on-boarding süreçlerinin olmazsa olmazı haline gelmiş durumda.
Bununla beraber, kurumsal hayatta en çok başarısız olduğumuz noktalardan biri de yine sunum becerileri üzerinde yoğunlaşıyor. Hepimiz şu cümleleri sarf etmiş veya duymuşuzdur:
- Ne dediğimi dinlemediler bile
- İlk 30 saniyede derdini anlattın anlattın; yoksa başarı elde edemezsin
- PowerPoint’e çok yazı koymuşsun
- Bol bol grafik kullanmalıyım
- Daha ilk ekranda kalakaldım
- Burası çok önemli, buraya fazladan yer ayırayım
- …
Sunum hazırlamak için gece gündüz çalışıp hatta hafta sonlarımızı bile feda edip, yine de başarılı bir sunum gerçekleştirememekte de üstümüze yok…
Sunum tasarımı benim lisans yıllarımdan beri üzerine düşündüğüm ve denemeler gerçekleştirdiğim bir süreç. Yıllar içerisinde öğrendiğim bir şey varsa o da, sunumlarımızı dinleyici odaklı olmadan tasarladığımızdır.
Gelelim en baştaki yaklaşımlara, ilk yaklaşımda insanlara fikirlerimizi anlatmak için girdiğimiz çaba, sunumlarımızın hantal, etkisiz ve sıkıcı olmasına sebep oluyor. İkinci yaklaşımda ise, sunumun merkezine dinleyicileri koyduğumuz için tüm tasarımı onlarda elde etmek istediğimiz algı ya da tutum değişikliği üzerine şekillendiriyoruz.
Yani ilkinde sunum odaklı bir yaklaşımla tüm bilgiyi sunuma aktarmaya çalışırken; ikincisinde dinleyicilerde oluşturmak istediğimiz değişime odaklanıyoruz.
Bu bakış açısı farklılığı kullandığımız tekniklere ve hazırlık aşamasındaki tool’larımıza da yansıyor. Dinleyen odaklı bir tasarımda, dinleyicilerin beklentileri, mutlaka anlaması gereken noktalar, geribildirim alınması gereken noktalar ve ana mesaj tasarım öğeleri dikkatli bir biçimde tasarlanır.
Dinleyicileri sürecin dışına itip edilgen bir noktada konumlandırmaktansa, mesaj tasarımının göbeğine yerleştiririz. Buradan hareketle de alt mesajları ve bilgilerin veriliş düzenini tasarlarız.
Dinleyen odaklı sunum tasarımı sürecini özetleyecek olursak genel hatları ile şu şekilde bir yaklaşım izleyebiliriz.
1. Dinleyiciler ile empati kurmak
2. Dinleyici personaları oluşturmak
3. Ana mesajı çerçevelendirmek
4. Süre, teknoloji ve diğer kısıtları tanımlamak
5. Olası riskleri tanımlamak
6. Aktarım akışını haritalandırmak
7. Her bir mesajı doğru noktayla ilişkilendirmek
8. Görsel tasarımı gerçekleştirmek
Genel hatlarıyla özetlemeye çalıştığım süreci, sunumun önem derecesine göre detaylandırmak ve genişletmek mümkün. Önemli olan konu:
Sunumun odağını, bilgi bombardımanına tutan bir PowerPoint hazırlamaktansa dinleyicilerde gerçek değişiklik yaratma yönünde değiştirmektir!
Comments